Sahte fatura kullanılması için öncelikle sahte fatura düzenlenmesi gerekmektedir. Bu makalemizde sahte belge düzenleyicisi ilan edilen kişi ve şirketlerin kendi adlarına düzenlenen Teknik Raporları içeren vergi ceza ihbarnamelerine ilişkin olarak açmış oldukları davaları kazanmaları durumunda, sahte fatura kullanma incelemelerinin durumu irdelenecektir.
Zincirleme İşlem Açısından,
Bilindiği üzere sahte fatura düzenlenme fiili neticesinde sahte fatura kullanma durumları oluşabilmektedir. İdare hukuku alanında zincirleme işlemin bir benzerini vergi alanındaki sahte belge işlemlerinde görebilmekteyiz. Genel olarak bir A firması hakkında tam inceleme olarak tabir edilen sahte belge düzenleme incelemesi yapılmakta ve bu firma sahte belge düzenleyicisi ilan edilmektedir.
A firması sahte belge düzenleyicisi ilan edildikten sonra A firmasından mal ve hizmet alan B, C, D, ve E firmaları da sahte belge kullanıcısı olarak kabul edilmekte, bunlar hakkında sahte belge kullanıcısı olarak sahte belge kullanma diye tabir edilen sınırlı inceleme yapılmaktadır. Uygulamada sahte fatura düzenleyicisi firma hakkında Teknik Raporu düzenleyen Vergi Müfettişi rapor ekinde bağlı bulunduğu başkanlığa incelenecek mükellefler listesi vermekte ve bu listeler ilgili komisyonlarca incelemeye dönüştürülmektedir.
B, C, D, ve E firmaları hakkında yapılan sınırlı incelemelerde A firmasının sahte belge düzenleyicisi olduğundan hareket edilmekte vergi mahremiyeti kapsamında sınırlı bilgiler verilerek, A firması tarafından düzenlenen faturaların tarih, ödeme bilgileri ve taşıma irsaliyeleri gibi sınırlı bilgiler ile sahte belge kullanıcısı nezdinde tutanak düzenlenip vergi tarhiyatı yapılmaktadır.
İdari İşlemin Sebep Unsuru Açısından,
Sahte fatura düzenleyen firma incelemesi yapılıp buna bağlı olarak diğer bu firmadan mal ve hizmet alan diğer firmaların incelenmesi aynı zamanda ikinci işlemin sebep unsurunu oluşturmaktadır. Bir önceki bölümde bahsettiğimiz gibi ilk işlem yapıldıktan sonra bu işleme bağlı olarak A firması sahte fatura düzenlediği varsayımı ile ikinci firmaların sahte fatura kullanma sonucuna ulaşılmaktadır.
Kısaca belirtecek olursak A firması hakkında inceleme yapılmamış olsaydı ikinci durum yani B, C, D ve E firmalarının incelemesi söz konusu dahi olmazdı. İlk olarak sahte fatura düzenleyicisi firma hakkında yapılan bir hata varsa bu durum diğer firmaların incelemeleri de sakat hale getirecektir. Diğer bir ifadeyle mahkeme sahte fatura düzenleme fiilini geçerli görmediği halde bu durum göz ardı edilerek sahte fatura kullanma incelemesi yapılmaktadır.
Düzenleyici Sahte Fatura Raporlarına Dava Açılması,
Bilindiği üzere teknik raporların idari hazırlık işlemi olarak kabul edilmesi nedeniyle dava açılamamakta bu işlemlere vergi ceza ihbarnamelerine dava açılabilmektedir. Bu aşamada süre kaçırılmaması mükellefler açısından elzemdir. Sahte fatura zanlısı mükellefler vergi ceza ihbarnamelerine dava açtıkları zaman ödenmesi gereken vergi kesinleşmemektedir.
Ancak sahte fatura düzenleyicisi firmanın dava açmış olması sahte fatura kullanma incelemesi kapsamında bir etkisi bulunmamaktadır. Sahte fatura kullanma incelemeleri yeni bir kullanma raporu ve vergi ceza ihbarnamesi gerektirdiğinden ayrıca bir dava açılması gerekmektedir. Bizim buradaki görüşümüz, ilk düzenleyici firmanın dava açtığı durumu sahte fatura kullanma durumlarında eğer dava açılmışsa dava dilekçesinde belirtilerek bekletici mesele yapılmasının mahkemeden istenmelidir.
Uzlaşılan Vergilere Dava Açılamaması,
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun Ek Madde 6 – (Ek: 19/2/1963-205/22 md.) hükmüne göre “Uzlaşma komisyonlarının tutacakları uzlaşma tutanakları kesin olup gereği vergi dairelerince derhal yerine getirilir. (Değişik: 23/6/1982-2686/46 md.) Mükellef veya adına ceza kesilen; üzerinde uzlaşılan ve tutanakla tespit olunan hususlar hakkında dava açılmaz ve hiçbir mercie şikayette bulunamaz.” Hükmünü içermektedir.
A firması hakkında düzenleyici raporu yazılsa ve B firması bu kapsamda sahte fatura kullanma yönünden incelense ve adına tarh edilen vergi ve cezalara uzlaşması durumunda, A firmasının dava açıp kazansa dahi B firmasının konu hakkında dava açmasına ve şikayette bulunmasında kanuni bir imkân bulunmamaktadır.
Mükellefler uzlaşma yapmadan önce sahte fatura düzenlediği iddia olunan firmalara ulaşıp vergi ceza ihbarnamelerine dava açılıp açılmadığını araştırmaları ve bu hususu dava açma veya uzlaşma yönünden yapacakları değerlendirmede dikkate almaları gerekmektedir.
Vergi İdaresi, Düzenleyici Raporlarının Mahkemede Düşmesini Dikkate Alınmamaktadır,
Vergi İdaresi bünyesinde vergi inceleme raporlarına açılan dava durumlarını takip eden organize bir mekanizma bulunmamaktadır. Yani düzenleyici raporu mahkemede düşmüş olsa bile vergi idaresi bu rapora bağlı kullanma incelemelerini yapmaya devam etmektedir. Vergi idaresi 213 sayılı vergi usul kanunun kendisine verdiği ‘ödenmesi gereken verginin doğruluğunu tespit etmek ve sağlamak’ görevine uymamaktadır. Düzenleyici raporu düşmüş ise sakatlanan bir idari işlem ile mükelleflerin cezalandırılmaması, hukuk devleti ilkesi ile bağdaşmadığı kanaatindeyiz.
Sahte fatura kullanma sebebiyle inceleme geçiren mükelleflerin sahte fatura düzenlediği iddia olunan firmalara ulaşıp, davaları kazanmışlar ise mahkeme kararlarını almalı ve inceleme tutanağında bu hususu kayıt altına aldırmaları ilerde açacakları mahkeme aşamasında lehlerine olacaktır.
